„Leniwy umysł” to czwarta książka Adama Granta. Jak zdradza samo rozwinięcie jej tytułu, autor stawia sobie za cel odpowiedź na pytanie: „Dlaczego warto ciągle weryfikować swoje poglądy i decyzje”? Grant zajmuje się procesem weryfikacji poglądów na trzech poziomach: indywidualnym, interpersonalnym oraz zbiorowym. Dla każdego z tych poziomów przytacza szereg cennych argumentów, za słusznością rewizji naszych dotychczasowych przyzwyczajeń i stereotypów. „Leniwy umysł” to bardzo ciekawa pozycja wspierająca doskonalenie naszych interakcji z otoczeniem oraz naszego życia osobistego.
Stopień złożoności problemów z jakimi mamy dzisiaj do czynienia, coraz częściej podpowiada nam drogi na skróty. Mierząc się ze zmianami klimatycznymi, pandemią, przeludnieniem ziemi, problemami w ekonomii i polityce czy z trudnościami bardziej osobistymi, poszukujemy zazwyczaj prostych i łatwych odpowiedzi. Odpowiedzi, które trafiają do ugruntowanych już w naszych głowach przekonań. Taka droga na skróty prowadzi jednak często do znacznych polaryzacji poglądów, nie rozwiązując stojących przed nami problemów, a nawet je pogłębiając. Adam Grant podpowiada nam w swojej książce, jak zmienić swoje przyzwyczajenia i jak z typowym dla nauki zaangażowaniem pokonywać wyzwania, jakie stawia przed nami życie. Kiedy nasze rozumowanie sprowadzimy wyłącznie do argumentów biały i czarny, bardzo szybko przejdziemy do myślenia „my kontra oni”. Argumenty naukowe zastąpimy wtedy racjami osobistymi i zapomnimy o żmudnym zbliżaniu się do prawdy. Jak przekonuje autor, warto jednak pamiętać, że:
Gdy mamy do czynienia z dużą liczbą niewiadomych i stale zmieniającymi się zagrożeniami, kluczem do poznania rzeczywistości są pokora, wątpliwości i dociekliwość.
Dociekliwość, aktywne zdobywanie wiedzy i większy nacisk na zrozumienie złożoności to częste przesłanie autora. Dostarczając wielu inspirujących wskazówek dlaczego oraz w jaki sposób warto weryfikować swoje aktualne przekonania, Grant zwraca również wiele uwagi na konieczność poszukiwania płaszczyzny porozumienia ze stroną posiadającą inny punkt widzenia. Zachęca także do stawiania pytań, na które nie ma jednoznacznych odpowiedzi. To niby proste i oczywiste, ale dla wielu z nas bardzo trudne. Dzisiaj, kiedy dzięki osiągnięciom nauki coraz lepiej rozumiemy nasz mózg, warto zdać sobie sprawę ze wskazówki Adama Granta, że znacznie więcej możemy dowiedzieć się od ludzi, którzy konstruktywnie podważają nasze założenia, niż od tych, którzy jedynie przyklaskują naszym poglądom.
„Leniwy umysł” to zbiór wielu cennych przemyśleń na obecne czasy, w których zagubiony kompleksowością zjawisk i szybkością zmian człowiek, nader często ulega urokowi pewnych siebie menedżerów, przywódców czy zwykłych interlokutorów, którzy przedstawiają bardzo proste recepty działań na niezwykle kompleksowe problemy. Odnosząc się do niepewności, jako czynnika, którego nie powinniśmy w dążeniu do poznawania świata pomijać, autor pisze:
Zarówno jednak w czasach kryzysu, jak i w czasach dobrej koniunktury bardziej potrzeba nam liderów, którzy akceptują niepewność.
Z moją krótką recenzją tej książki nie czuj się zatem zbyt pewnie. Przeczytaj proszę całą książkę sam.
