Pożegnanie z Afryką. Jak człowiek zaludnił świat.

Szkoda że polska wersja tej książki ukazała się po tak wielu latach w stosunku do oryginalnego wydania. Dziesięć lat dla dziedzin takich jak genetyka czy antropologia to ogrom czasu. Tak czy inaczej, dobrze że wreszcie jest. Bazując na wynikach badań nad mitochondrialnym DNA (mtDNA) oraz chromosomem Y, Oppenheimer analizuje sposób w jaki nasza planeta została zaludniona przez człowieka. Śledząc na podstawie dowodów genetycznych pochodzenie naszych przodków, wskazuje że pierwsze wyjście Homo sapiens nastąpiło około 80.000 lat temu z Afryki. Szlaki jakimi przemieszczali się nasi przodkowie zaludniając cały glob, oraz fakt że niektóre rejony zasiedlane były kilka razy, pozwala lepiej zrozumieć wiele paleontologicznych niejasności. Autor z ogromną starannością konfrontuje w większości przypadków argumenty genetyczne z wiedzą z innych dziedzin, rewidując wiele hipotez bazujących głównie na analizach kopalnych czaszek czy narzędzi pierwotnych. W proponowanej mapie tras migracji człowieka, bardzo mocno zaznacza centralną rolę Azji Południowej, jako kolebki wszystkich nieafrykańskich dyspersji. Genetyczną ojczyznę Europejczyków sprzed około 50.000 lat umiejscawia w okolicach Pakistanu, dowodząc że nasi przodkowie dotarli do Europy dwoma, znacznie oddalonymi od siebie trasami. Oppenheimer zaznacza jednak że jego rozważania wynikają z aktualnego stanu wiedzy i niezwykle istotnym w dalszym poznaniu historii naszego gatunku, jest dążenie do wielodyscyplinarnej syntezy faktów. Książka ma wreszcie inną ważną zaletę. Uzmysławiając jak niewielkim ułamkiem w historii ludzkości jest okres, w którym stworzyliśmy naszą współczesną rzeczywistość, ogromnie pobudza wyobraźnię.